Juridisch advies

Wij zijn ervan overtuigd dat, na zoveel jaren, de tijd om ook juridisch in actie te komen is aangebroken. Ondernemers, die gebruik maken van de berichtenbox verwachten van de overheid een vlotte dienstverlening (instrument karakter) én (waarborg karakter) een correcte toepassing van de rechtsgebieden Dienstenwet, EU-Dienstenrichtlijn en vrij verkeerrecht, Algemene wet bestuursrecht en Uitvoeringswet Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).

U ziet de voordelen van het gebruik van de berichtenbox. U bent een ondernemer, die betrouwbaar, veilig, snel en overal digitaal wil communiceren, ook met de overheid. U heeft aangegeven dat u van uw berichtenbox gebruik wil maken. En u merkt dat een overheid uw wens niet wil opvolgen. Deze antwoordt dat zij liever per e-mail, post of telefoon wil communiceren.

Er zijn ondernemers, die “omwille van de lieve vrede” het er dan maar bij laten zitten. Begrijpelijk, om bedrijfseconomisch-strategische redenen kan het verstandig lijken om de overheid niet juridisch aan te spreken. Misschien heeft u regelmatig een vergunning of subsidie nodig, of doet u regelmatig mee aan inkopen of een aanbesteding. Maar voor de langere termijn komt er zo geen signaal, geen kans op verbetering van de digitale dienstverlening.

Gebruikers van onze diensten zijn voortrekkers, die hun zaak willen aankaarten. Niet alleen voor zichzelf, maar ook voor andere ondernemers, die er hun voordeel mee kunnen doen. Helemaal effectief is het wanneer wij samen met uw brancheorganisatie kunnen optrekken.

Procedures voor de behandeling van klachten, bezwaarschriften en beroep bij de rechter tegen besluiten of handelingen van de overheid bestaan al heel lang. Die zijn er juist voor gemaakt om de kwaliteit van dienstverlening waar nodig te verbeteren. Als niemand bereid is om op zijn recht te staan, gaat het ‘piepsysteem’ in werking: de dienstverlening blijft in de laagste stand, zo lang er niemand piept.

Als u beroep bij de bestuursrechter indient (dit kan na de behandeling van uw bezwaarschrift) kunt u niet alleen uw eigen, maar ook het algemene belang bedienen. Dan helpt u mee om jurisprudentie te kweken over vraagstukken van elektronische dienstverlening. Er zijn al wel uitspraken gedaan over het gebruik van de berichtenbox voor burgers. Wij willen ons er sterk voor maken dat er ook jurisprudentie komt over de Dienstenwet en de berichtenbox voor bedrijven. Als rechtbanken of de Raad van State uitspraken doen zullen overheden zich hier naar richten. Handhaving van de Dienstenwet door de rechter helpt ook om de berichtenbox en de dienstverlening aan ondernemers hoog op de bestuurlijke agenda’s te krijgen.

Wij zijn beschikbaar om uw zaak voor te bereiden en te begeleiden. Meld u hier aan.

Wat zijn nu precies uw rechten als u met de berichtenbox werkt?

Het gaat om drie soorten rechten, beschreven in de Dienstenwet en de Europese Dienstenrichtlijn: het recht om geïnformeerd te zijn, om een reply te ontvangen in de berichtenbox en het recht op een snelle, zo spoedig mogelijke, behandeling van uw verzoek.

 

I. op één plek uw informatie vinden

over overheidsvergunningen, meldingen en algemene voorschriften, die u moet volgen voor uw ondernemingsactiviteit: www.ondernemersplein.nl en (voor buitenlandse ondernemers) www.business.gov.nl/ . In iedere produktbeschrijving van een vergunning op die websites of via een link in zo’n product leest u:

• informatie over uw recht op contact via de berichtenbox (met toelichting dat antwoord per brief, e-mail, formulierengenerator of webportaal niet is toegestaan);
• een uitnodiging om de box te gebruiken (hoe een box aan te maken met hulp van eHerkenning, niveau3) met uitleg over het invullen van uw berichtenbox-naam in elektronische aanvraag formulieren;
• informatie over uw recht op een kopie in uw berichtenbox van uw ingevulde elektronische formulier ;
• uw rechtsmiddelen (bezwaarschrift of dwangsom) en de verwachte uiterste termijnen om uw aanvraag af te ronden. Of de termijn voor een stilzwijgende goedkeuring daarvan, ook wel genoemd ‘lex silencio positivo (LSP)’.

 

II. recht op antwoord in uw box (reply)

betekent: alle vervolgcorrespondentie mag niet per brief, moet naar uw box, zoals:

• de ontvangstbevestiging (art. 29 Dienstenwet) op een vergunning aanvraag.
• het antwoord op uw verzoek om uitleg welke vergunningprocedures voor uw activiteit van kracht zijn en hoe deze worden toegepast (bijstandsrecht, art. 12 Dienstenwet). Die informatie moet u op verzoek kunnen geven aan consumenten afnemers wanneer u diensten aanbiedt, waar vergunningen voor nodig zijn (art.25 Dienstenwet) ;
• een afschrift van uw ingevulde elektronische formulier (art. 18 Dienstenregeling centraal loket en interne markt informatiesysteem). Zoals bij uw aanvraag omgevingsvergunning via het OLO (Omgevingsloket online);
• mededeling doorzending verzoek naar bevoegd gezag (art. 2:3 Algemene wet bstuursrecht);
• het opschorting termijn- bericht, maximaal 1 maal, met mededeling van de nieuwe uiterste beslisdatum (art. 31 lid 3 Dienstenwet);
• verzoek om aanvulling gegevens (art. 4:5 Algemene wet bestuursrecht);
• verzoek om uw zienswijze te geven op een voorgenomen besluit (art. 4:7 en 4:8 Algemene wet bestuursrecht);
• beantwoording, bekendmaking van het genomen besluit (art.3:40 Algemene wet bestuursrecht);
• een (rekening) legesnota voor de behandeling van aanvragen.

Een (beslissing op uw) bezwaarschrift mag u nog niet bij alle overheden via de berichtenbox inzenden en ontvangen. In die gevallen is post de rechtsgeldige vorm van verzending. De digitale inzending van bezwaarschrfiten gaat door een komende wijziging van de Algemene wet bestuursrecht naar verwachting in 2020 toegestaan worden.

 

III. recht op zo snel mogelijke behandeling

de overheid vermeldt in de ontvangsbevestiging op een per berichtenbox of per elektronisch formulier (aanduiding berichtenbox voorkeur) ingezonden bericht (art. 29 Dw):

• de maximale behandeltermijn voor uw aanvraag om te komen tot een uitgeschreven beslissing of een stilzwijgende goedkeuring na afloop van die termijn (Lex silencio positievo, LSP);
• welke rechtsmiddelen u tegen een besluit kunt inzetten.
• de behandeltermijn mag maximaal 1x in een bericht naar uw box worden opgeschort of verdaagd (art. 31 en 32 Dw).

 

Doe het zelf: hoe kunt u het recht op antwoord in uw box juridisch opeisen?

U heeft duidelijk gemaakt om via de box te willen communiceren. En toch ontvangt u daar geen correspondentie. Dan zijn er drie wegen om uw recht op antwoord via uw box te halen. Afhankelijk van uw beschikbare tijd, financiën of voorkeur kunt u kiezen voor:

1. Een goed gesprek:

In gesprek met een vertegenwoordiger van de overheid wijst u op de voordelen, die het communiceren via de berichtenbox voor u en voor de overheid heeft. Maar ook op de rechten van ondernemers uit de Dienstenwet en de plichten voor de overheid. U vraagt of deze overheid een dienstverleningshandvest heeft met normen voor hun digitale dienstverlening. In sommige gevallen is dit nog niet bijgewerkt op de berichtenbox dienst. U vraagt om u alsnog te antwoorden via uw berichtenbox. Als dat geen effect heeft:

2. Klachtrecht bij overheid, die –niet- reageerde:

• klaag per brief bij de behandelend ambtenaar, of bestuurder, wethouder of (gemeente)raadslid. Klachtrecht is geregeld in Hoofdstuk 9 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Voorwaarde is dat uw klacht gaat over de bejegening, het gedrag van de overheid. Zoals het verzoek van een ambtenaar om ‘voortaan niet meer per berichtenbox maar per post of per e-mail aan te vragen’. Of u ontving toch een e-mail van een ambtenaar op uw per berichtenbox ingeschoten verzoek.
• de behandeltermijn van klachten is 6-10 weken. U heeft het recht om gehoord te worden. Het resultaat van een klachtprocedure is een schriftelijk advies aan de overheid. Wij kunnen u helpen om een klachtenbrief op te stellen of een hoorzitting voor te bereiden.
• klaag of meld bij de Servicedesk eOverheid voor bedrijven, telelefonisch op nummer 14088, of bij het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Deze klachtvoorziening is gratis.
• vraag om een minnelijke schikking of mediation voor geschillen met Nederlandse en EU overheden aan SOLVIT (onafhankelijke Europese instelling). SOLVIT lost conflicten op over de toepassing van Europese regelgeving van ondernemers met de diverse overheden in de EU. Deze voorziening is gratis.

3. De juridische lijn (rechtsbescherming tegen de overheid):

De communicatie per berichtenbox staat juridisch gelijk aan het communiceren per brief. Tegen handelingen van de overheid, ook elektronische, staat rechtsbescherming open.

Bezwaarschrfit en beroep bij de bestuursrechter

Dit inroepen van bescherming start in de meeste gevallen* met een bezwaarschrift (art. 7:1 Algemene wet bestuursrecht), per post in te dienen, tegen een beslissing of uitblijven van een beslissing of handeling van de overheid . Na de beslissing op uw bezwaarschrift, of bij spoed, tegelijk hiermee, kunt u beroep instellen bij de bestuursrechter. Hoe u dat doet staat onder de beslissing op bezwaarschrift. Het bezwaarschrift tegen uw behandeling met de berichtenbox is bijvoorbeeld gericht tegen:

• het uitblijven van een reactie, waardoor u financiëel schade lijdt. Door geen reactie te geven via uw berichtenbox (ontvangstbevestiging met behandeltermijn) bent u bijvoorbeeld een opdracht misgelopen*;
• de weigering om een ingevuld e-formulier in de box te plaatsen. Waardoor u opnieuw moest inzenden en ondertussen schade is ontstaan door de lange behandelduur;
• de weigering tot afgifte van een besluit tot stilzwijgende vergunning (bij LSP van toepassing);
• het buiten behandeling laten van uw aanvraag, terwijl u uw gegevens wel tijdig heeft aangevuld via de box;
• in een berichtenbox zaak zijn toch stukken verzonden via de post, maar de brief heeft u aantoonbaar niet bereikt en u heeft vervolgschade opgelopen wegens vertraging of een mislopen project.

Indienen van een bezwaarschrift is gratis, het instellen van beroep niet (griffierechten).

De onrechtmatige overheidsdaad actie bij de burgerlijke rechter*

Rechtsbescherming tegen de overheid kunt u ook starten door het aanhangig maken van een (civiele) procedure bij de burgerlijke rechter. Dit begint door dagvaarding van de overheid wegens het plegen van een onrechtmatige daad (art. art. 6:162 lid 1 van het Burgerlijk wetboek), in de vom van een feitelijke handeling van dit overheidsorgaan. Hierbij onderneemt het orgaan zelf niks, maar er ontstaat door dit nalaten of door een onzorgvuldigheid een onrechtmatige daad tegenover u. Door een fout met het niet reageren via de berichtenbox op uw verzoeken is er schade ontstaan. De berichtenbox staat onder verantwoordelijkheid van de betreffende overheid en deze behoort dus schade te voorkomen. Lijdt u toch schade, dan is dit een onrechtmatige feitelijke handeling, waartegen u ook bij de burgerlijke rechter kunt opkomen. Deze rechter is in ieder geval aan zet bij een schadevergoeding van méér dan € 25.000,- of bij het niet gegund krijgen van een opdracht.

Het instellen van beroep bij de burgerlijke rechter is niet gratis (griffierechten, verplichte procesvertegenwoordiging-advocaatkosten).

Wanneer kunnen wij u verder helpen?

Stel uw vraag in het contactformulier. Omdat wij een jonge onderneming zijn zullen wij ons voorlopig moeten beperken in de (juridische) adviesverzoeken.

Belangrijke criteria van ons selectiebeleid zijn:

• verzoeker beschikt over een berichtenbox account, zijn berichtenbox-naam is bij voorkeur ingeschreven in het Handelsregister;
• de mate van spreiding van interventies over het land;
• de mate waarin verzoeken samenhangen met een economische activiteit, de valt onder de reikwijdte van de Dienstenrichtlijn;
• de mate van spreiding van adviesvragen over de branches van dienstverrichtende ondernemers, volgens de SBI-indeling;
• schaalbaarheid en het preventie- of uitstralingseffect van de bereikte oplossing;
• verzoeker is aantoonbaar gevestigd in een EU-Lidstaat;
• verzoeker is in staat te corresponderen in de Nederlandse of de Engelse taal;
• verzoeker is aantoonbaar van onbesproken levensgedrag.

Als wij uw adviesvraag niet zelf kunnen behandelen, kunnen wij u verder helpen door te verwijzen naar helpdesks of externe gespecialiseerde juridische hulpverleners, waar wij mee samenwerken.

De Servicedesk e-Overheid voor bedrijven beantwoordt vragen over:

• specifieke procedures;
• technische zaken van de Berichtenbox;
• algemene vragen over de Berichtenbox.